Op bovenstaande coördinaten kom je in een klein maar prachtig natuurgebied op de scheiding tussen Wieze, Gijzegem en Herdersem. De onmiddelijke blikvanger is natuurlijk de oude sasbrug van wieze. Het zogenaamde 'Sas van Wieze' werd gebouwd in 1768-69 als één van de sluizen op de Dender. In 1866 werd een houten klapbrug aan het sas opgericht. Het oude sas bleef actief tot 1947 en in 1972 werd er een nieuwe, vaste brug over de Dender gelegd in Gijzegem. De oude ophaalbrug werd voor de verbinding tussen Herdersem, Wieze en Gijzegem totaal overbodig en kreeg in 1976 op initiatief van het Davidsfonds van Herdersem een plaatsje in de onmiddellijke omgeving. De brug vormt nu de toegang tot het natuurgebied.
Dit natuurgebied is ontstaan door de afzetting van overstromingsmaterialen. Op die manier onstaan de alluviale vlaktes rond de denderstreek.
Wat is een alluviale vlakte: Een alluviale vlakte is de dalbodem tot waar een rivier kan overstromen.
Overstromingen komen voor kort na of tijdens overvloedige regenval en bij het smelten van sneeuw. Juist dan vervoeren de rivieren veel puin.
De zwaarste deeltjes (zand, leem) bezinken het eerst : ze vormen de oeverwal (dit is een natuurlijke wal). Verder van de rivier weg bezinken de kleideeltjes, dit zijn dunnere afzettingen omdat ze over een grotere oppervlakte verspreid zijn. Deze klei-afzettingen worden komgronden genoemd.
Elke alluviale vlakte kan een andere vorm aannemen. Hierdoor onstaan verschillende dalvormen. Kijk om je heen en probeer te achterhalen welk soort dalvom je hier kan vinden Dit is het antwoord uit vraag 1. Je kan kiezen uit: kloofdal, V-dal, Boogdal, vlakbodemdal of vlakdal.
Een beetje uitleg bij deze verschillende soorten dalvormen:
Kloofdal:
De valleiwanden zijn nagenoeg vertikaal. Dit komt omdat er geen hellingserosie is of doordat de hellingserosie geen vat krijgt door de grote hardheid van het gesteente.
canyons, vb. Grand Canyon : de hellingserosie verschilt naargelang de lagen (die hebben een verschillende weerstand waardoor een trapvormig dwarsprofiel ontstaat) gorges in kalkgebieden in Frankrijk vb. Verdon, ontstaan mede door instorting van ondergrondse grotten
V-dal :
Een V-dal heeft schuin aflopende hellingen en een smal bodemdal. De hellingserosie heeft maar weinig invloed gehad gezien de hardheid van het gesteente. Een andere naam voor een V-dal is een vleugeldal.
Boogdal:
Het afgespoelde materiaal van de hellingserosie blijft grotendeels op de dalbodem liggen en wordt niet door de rivier afgevoerd = afronding.
Vlakbodemdal
Een vlakbodemdal heeft een brede vallei met een vlakke bodem waarin een meanderende rivier stroomt. Door overstroming van deze rivier wordt een alluviale vlakte gevormd. Een vlakbodemdal kan ook gevormd worden door een verwilderde rivier.
Vlakdal:
Bij een vlakdal zijn de hellingen bijzonder zwak.
Voor vraag2: Waarop baseer je je antwoord?.
Door de manier waarop hier in de omgeving de erosie en alluvium waar te nemen zijn is er een ander fenomeen ontstaan namelijk getuigenheuvels. Als je kijkt in de richting van Wieze dorp kan je zo’n getuigenheuvel zien.
Door de erosie en de samenstelling van de ondergrond zijn dan ook wandelpaden ontstaan in de vorm van 'holle wegen': Een holle weg of grub(be) is een weg die uitgesleten of uitgegraven is en daardoor (gedeeltelijk) tussen twee hellingen ligt. Vroeger was de Dender een druk handelsgebied. Hierdoor waren heel wat handelaars aangewezen om de oevers van de Dender te gebruiken als handelsroute. Hierdoor onstaat ook door menselijke invloeden een vorm van erosie. Door verscheidene wandelroutes die in dit natuurgebied passeren wordt deze erosie nog steeds in stand gehouden.
Opdrachten:
- Aan de brug vind je een infobord. Zoek de antwoorden op volgende vragen:
- vraag 1: Welk dalvorm is hier door de samengang van erosie en afzetting ontstaan?
- Vraag 2: Op welke omgevingskenmerken baseer je je antwoord?
- vraag 3: Kijk op de legende van de kaart op het infobord: Welke vegetatie komt overeen met ‘k’ (Holoceen fijn alluvium) op de dwarsdoorsnede van de denderstreek? (zie bijlage)
- vraag 4: OPTIONEEL: Volg de wandeling zoals aangegeven op de kaart van het infobord richting het oud Sashuis. Neem een foto waar je zelf op staat met je gps. (Je hoeft de dender zeker niet over te steken)
Het antwoord op de vragen en de foto stuur je door naar volgend e-mail adres: kevingits7@hotmail.com