Skip to content

Zwerfstenengezelschap van het Spierveen EarthCache

Hidden : 7/25/2010
Difficulty:
1 out of 5
Terrain:
1 out of 5

Size: Size:   not chosen (not chosen)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

Het Zwerfstenengezelschap van het Spierveen ligt in een woonwijk en mag enkel bij daglicht bezocht worden. Nabij de earthcache mag enkel in de vakken geparkeerd worden.

The Zwerfstenengezelschap van het Spierveen is situated in a residential area and may only be visited during daylight hours. Near the earthcache parking is only allowed in designated parking spaces.



Zwerfstenengezelschap van het Spierveen

In 1981 during the ground works to make the Spierveen (a peat bog) suitable for the construction of the surrounding residential area amongst others they came across 13 glacial erratics. These silent witnesses of the next to last ice age (the Saalian) were found at 3 to 4 meters deep in the boulder clay. Because of the interesting history of the glacial erratics it was decided to preserve them and create a geological monument and to situate this in a small park to inform people about it.

Zwerfstenengezelschap van het Spierveen

In 1981 stuitte men bij de grondwerkzaamheden om het Spierveen geschikt te maken voor de aanleg van de omliggende woonwijk onder andere op 13 zwerfstenen. Deze stille getuigen van de voorlaatste ijstijd (het Saalien) werden aangetroffen op 3 tot 4 meter diepte in de laag keileem. Vanwege de interessante voorgeschiedenis van de zwerfstenen werd besloten ze te bewaren en er een geologisch monument van te maken en dit in een klein parkje te situeren om mensen hier over te informeren.


Glacial erratics

A glacial erratic (or stray stone) is a stone that was pushed by the ice during the Saalian, the next to last ice age. During the Saalian the polar ice caps and glaciers grew and they either pushed everything in front of them or they swallowed it. When the Saalian came to an end the polar ice caps and glaciers shrunk again. Everything they had once pushed in front of them or swallowed they now left it behind.

During the Saalian the ice sheet reached until the line Haarlem-Utrecht-Nijmegen in the Netherlands. Glacial erratics only appear north of this line in nature. All glacial erratics found in the Netherlands originate from Scandinavia and /or the Baltic. By analysing the composition of the glacial erratics and the conditions under which they were created (also known as the petrologic characteristics) the origin of each glacial erratic can be reconstructed.

Zwerfstenen

Een zwerfsteen (ook wel zwerfkei of veldkei genoemd) is een steen die tijdens het Saalien, de voorlaatste ijstijd, voor het ijs uit is gestuwd. Tijdens het Saalien werden de poolkappen en de gletsjers steeds groter en stuwden ze alles wat ze tegenkwamen voor zich uit of slokten het op. Toen het Saalien ten einde kwam krompen de poolkappen en de gletsjers weer en lieten alles wat ze ooit voor zich uit hadden gestuwd en op hadden geslokt achter.

In Nederland reikte het landijs tijdens het Saalien tot de lijn Haarlem-Utrecht-Nijmegen. In de natuur komen zwerfstenen dan ook uitsluitend ten noorden van deze grens voor. Alle in Nederland gevonden zwerfstenen komen oorspronkelijk uit Scandinavië en/ of het Oostzeegebied. Door de samenstelling van de gesteenten en de omstandigheden waaronder deze zijn ontstaan (ook wel de petrologische kenmerken genoemd) te analyseren is per zwerfsteen te reconstrueren waar deze vandaan komt.


Geological monument

All 13 glacial erratics that make up the geological monument "Zwerfstenengezelschap van het Spierveen" (Group of glacial erratics of the Spierveen) come from the region of present day Scandinavia. To be exact, they come from the Gulf of Bothnia in southern Scandinavia. The glacial erratics that weigh many tons a piece were pushed in front of the advancing ice around 150,000 years ago only to be left behind in the boulder clay in the end.

To determine the origin of the glacial erratics through petrologic research the help of Harry Harvey of the Nature Museum in Groningen and Jan Wieringa from Eelde was enlisted. Based on their study the summary table and topographic survey were compiled. Thanks to I.V.N. (Section Eelde-Paterswolde), Company Ltd Westerman (Hoogkerk) and the Municipality of Eelde, the geological monument was realized. The plaque is designed by Jan Boswijk and was unveiled on May 17, 1993.

Geologisch monument

De 13 zwerfstenen die samen het geologisch monument “Zwerfstenengezelschap van het Spierveen” vormen zijn allen afkomstig uit de regio die tegenwoordig Scandinavië wordt genoemd. Om precies te zijn komen ze uit de Botnische Golf in Zuid-Scandinavië. De zwerfstenen die allen vele tonnen wegen zijn circa 150.000 jaar geleden door het oprukkende landijs voor zich uit geduwd om hier uiteindelijk in het keileem achter te blijven.

Om de oorsprong van de zwerfstenen vast te stellen middels petrologisch onderzoek is beroep gedaan op Harry Huisman van het Natuurmuseum Groningen en Jan Wieringa uit Eelde. Op basis van hun onderzoek werden de soortenlijst en het topografische overzichtskaartje samengesteld. Dankzij het I.V.N. (afdeling Eelde-Paterswolde), Firma Westerman B.V. (Hoogkerk) en de Gemeente Eelde is het geologisch monument gerealiseerd. De plaquette is ontworpen door Jan Boswijk en werd op 17 mei 1993 onthuld.


Questions and assignment:

A. All but 2 of the 13 glacial erratics are a type of granite. What are the other 2 types of rock? Note, Åland Rapakivi is a type of granite.
B. From 5 glacial erratics the place of origin was established. Which 5 glacial erratics are this and what are the 3 places of origin (see map)?
C. What makes the glacial erratic of Växjö granite so special? The answer can be found between brackets

Please add a picture (no spoiler) of yourself and / or your team in front of the “Zwerfstenengezelschap van het Spierveen” (please ensure that the text of the information sign can’t be read from your picture) to your log and send the answers to the three questions above by PM to the owner.

Vragen en opdracht:

A. De 13 zwerfstenen behoren op 2 na tot de granietsoorten. Wat zijn de 2 andere gesteenten? Let op, Åland Rapakivi is een granietsoort.
B. Van 5 zwerfstenen is de plaats van herkomst vastgesteld. Welke 5 stenen zijn dit en wat zijn de 3 plaatsen van herkomst (zie kaart)?
C. Wat maakt de zwerfsteen van Växjö graniet zo bijzonder?

Voeg a.u.b. een foto (geen spoiler) van jezelf en/ of je team voor Zwerfstenengezelschap van het Spierveen (zorg hierbij echter dat de tekst van het informatiebord niet leesbaar is) toe aan je log en stuur de antwoorden van de bovenstaande drie vragen per PM naar de plaatser.

Additional Hints (No hints available.)