Terschellinger dôbes Multi-cache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(regular)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Bovenstaande coordinaten zijn niet de cache coordinaten maar je kunt hier wel je auto of fiets parkeren. Deze multi dient te voet te worden gedaan. Gelieve de (soms kleine) paadjes te volgen om de natuur te sparen.
07-08-2017: Let op !!!: Ivm een bordwijziging is de vraag op waypoint 1 aangepast.
Terschellinger dôbes
Deze multi cache voert langs enkele Terschellinger turfdôbes. Hij is het best begaanbaar te voet en gaat over ca. 5 km. Duur is ongeveer 1 uur en drie kwartier.
Historie:
Sinds Staatsbosbeheer in 1911 op Terschelling begon met bosaanleg is er heel wat geëxperimenteerd om de bomen 'aan te laten slaan'. Door de jonge boom tegen een natte turf te drukken en met de turf in het plantgat te stoppen (dit is de zogenaamde Terschellinger plantmethode) is het gelukt een hoog scoringspercentage te bereiken.
In de laagste delen van de bossen worden ongeveer een meter diepe zogenaamde turfdôbes gegraven, om de turven met water vol te laten trekken. De (bolster)turven, met een afmeting van ongeveer 10 bij 10 bij 35 centimeter, waren voor het merendeel afkomstig uit het Drentse en Groninger veengebied. Een dergelijke turf kan zo'n 2,5 liter water opzuigen. Restanten van zulke dôbes zijn in de bossen nog te vinden.
Het doel van de aanplant is het vastleggen van de duinen, en de productie van mijnhout. Voor het zover is, moet eerst het duingebied flink ontwaterd worden via een uitgebreid greppel- en slotenstelsel. De omstandigheden zijn moeilijk: harde zoute zeewind, arme bodem en droge duintoppen. Aanvankelijk plantte men vrijwel uitsluitend dennen.
In de droge duinen verschenen Oostenrijkse den, op iets betere grond Corsicaanse den. Ze zijn beide bestand tegen voedselarmoede en zeewind. Op de duintoppen plantte men de weinig eisende zeeden. Op vochtige plekken kwamen ook loofbomen: zwarte els; met ertussen af en toe sitkasparren.
De strooisellaag van dennennaalden is echter niet zo'n goede bodemvormer (het vormt een zure humuslaag), er was meer loofhout tussen de dennen en tussen de dennenbossen nodig. De vrij hoge eisen stellende zomereik, de weinig eisende berk, de Amerikaanse eik, de vochtminnende esdoorn, om er een paar te noemen, doen hun intrede. Ze maakten de bossen levendiger en veel aantrekkelijker voor bosvogels.
Een struiketage kwam er in de bossen nog niet veel voor: om dit te bevorderen, en om de bodem te verbeteren werd de Amerikaanse vogelkers ingevoerd. Bij gebrek aan concurrentie breidde deze struik zich snel uit, daarbij veel overwoekerend. Bestrijding is af en toe noodzakelijk.
De oorspronkelijke duinbegroeiing verdween en langzaam ontwikkelden zich bosplanten: in de dennenbossen vooral mossen en hier en daar eikvaren. Vochtiger en voedselrijker plekken zijn wat rijker aan planten: onder andere veel varens en kamperfoelie, met ook lijsterbes, hulst en de zich snel uitbreidende Amerikaanse vogelkers. Nachtvlinders als pijlstaarten kwamen erop af. Aan de bosranden ontwikkelden zich 'heggen' van braamstruiken.
Om de naaldhoutbossen te beschermen tegen de zilte invloed, zijn er aan de zeekant van deze bossen loofhoutsingels aangelegd om de wind op te vangen. Daarvoor werden gebruikt: zwarte els, esdoorn, eik, vlier, abeel en wilg. De bovenkant van deze singels bieden een typisch oplopend kronendak: de eerste rij vangt de eerste (wind)klap op, en is niet erg hoog. De tweede rij heeft al iets minder te lijden en wordt iets hoger enz. (Bij Formerum en Hoorn is dit heel goed te zien).
Door het koele klimaat in de duinbossen vertoont het overeenkomsten met noordelijker naaldhoutbossen. Er zijn daardoor hier en daar voor Nederland zeldzame planten te vinden die normaal een noordelijker verspreidingsgebied hebben: de nietige dennenorchis, de kleine keverorchis, het lineausklokje en éénbloemig wintergroen.
De omstandigheden op de duintoppen zijn (nog) minder gunstig dan tussen de duinen. Het gevolg is dat de dennenbomen op de toppen minder snel groeien. Uitkijkend over de boomtoppen is er weinig te bespeuren van het duinreliëf: de lager staande bomen hebben de hoger staande in groei ingehaald. Door de moeilijke omstandigheden groeit het hele Terschellinger bos trouwens niet erg snel.
Het duurt lang voordat een bosvegetatie volledig tot ontplooiing is gekomen. De Terschellinger bossen, die tussen 1910 en 1940 aangeplant zijn om het stuivende landschap aan banden te leggen en voor de houtproductie, zijn nog volop in ontwikkeling. Door toename van loofbomen worden ze steeds gevarieerder, ondanks de beperking aan variatiemogelijkheden veroorzaakt door de bodemarmoede.
Vragen bij de waypoints
Om bij de eindcache locatie te komen moeten de volgende vragen juist worden beantwoord.
Waypoint 1:
Op de VVV wegwijzer (beide zijden) staat een aantal keren Formerum. Het aantal keren Formerum op dit bord minus 8 is A.
A=
Waypoint 2:
Tel op dit bord (aan één kant) alle letters B en C. B=aantal letters B + aantal letters C.
Let op: Het betreft hier het vaste bord met 4 bedrijfsnamen erop en geen foto!.
B=
Waypoint 3:
Wat zie je hier ?
| Bankje |
C=1 |
| Bruggetje |
C=2 |
| Boomwortels |
C=3 |
C=
Waypoint 4:
Wat voor getal zie je hier? Dit is D.
Let op: Kijk op ca 3 meter hoogte.
D=
Waypoint 5:
Hier kan je een witte sticker vinden met een objectnummer.
Wat is het 2de cijfer van het objectnummer ?
E=
Let op: Ga niet direct langs het fietspad op weg naar waypoint 6, maar neem het "duin"pad.
Ga op waypoint 6 op het hoogste punt staan en kijk op 140 graden in de richting van de "zendmast". Door het hoger worden van de bomen is hetgeen je zoekt niet echt te zien, maar het moet toch niet moeilijk te bepalen zijn.
Waypoint 6:
Wat ligt hier achter de bomenrij ?
| Het drenkelingenhuisje |
F=1 |
| De Waddenzee |
F=2 |
| De Noordzee |
F=3 |
| De Brandaris |
F=4 |
F=
Waypoint 7:
Van welke soort is de 3 stammige boom die je hier ziet?.
| Berk |
G=1 |
| Zeeden |
G=2 |
| Lijsterbes |
G=3 |
G=
Waypoint 8:
Wat zie je hier?
| Een bankje |
H=6 |
| Een sloot |
H=7 |
| Een hoogzit |
H=8 |
| Een vogelhuisje |
H=9 |
H=
Waypoint 9:
Hier vind je een bank. Op deze bank staat in witte letters/cijfers op een rood vlak een TS nummer van drie cijfers. Dit is TS XYZ. Tel X op bij Y. Dit is I.
I=
Je kunt het bankje gebruiken om de eindcache locatie uit te rekenen, deze kan je vinden op:
N 53°2C.DAE' - E005°GH.BFI'
Gelieve de cache na loggen weer goed toe te dekken.
Additional Hints
(Decrypt)
Pnpurybpngvr mvr fcbvyre sbgb